"Kod Zakonu Templariuszy - Krucjata Tajemnic"

Film traktujący o historii Zakonu Templariuszy. Rzuca nowe światło oraz kilka wątków fantastycznych, zobaczcie sami:

Gotfryd z Bouillon

Gotfryd z Bouillon; Godefroy de Bouillon (urodzony około 1058, zmarł 18 lipca 1100 pod Hajfą) – jeden z przywódców I wyprawy krzyżowej, tytułowany Obrońcą Grobu Świętego. 

   

Gotfryd z Bouillon

     Był synem Eustachego II z Boulogne oraz Idy Lotaryńskiej. Po kądzieli wywodził się z dynastii Karolingów. Po śmierci ojca w 1070 i wuja Gotfryda III Garbatego, Gotfryd stał się właścicielem dóbr Bouillon, Stenay, hrabstwa Verdun, księstwa Dolnej Lotaryngii i markizatu Anvers. O posiadłości lotaryńskie stoczył walkę z hrabią Namur – Albertem III, rzecznikiem praw Matyldy z Toskanii, wdowy po Gotfrydzie Garbatym. Jako wasal cesarza Henryka IV opowiedział się po jego stronie w sporze o inwestyturę.

      Gotfryd był jednym z pierwszych baronów, którzy odpowiedzieli na apel papieża Urbana II podczas synodu z Clermont, wzywający do krucjaty przeciwko muzułmanom. Aby sfinansować wyprawę do Ziemi Świętej sprzedał lub zastawił swoje posiadłości u biskupów Verdun i Liège. Wyruszył 15 sierpnia 1096 na czele armii złożonej z Lotaryńczyków, Flamandów, Saksończyków i Nadreńczyków. Pod koniec grudnia tego roku dotarł z armią do Konstantynopola, gdzie złożył hołd lenny cesarzowi Aleksemu I i przyrzeczenie zwrotu Bizancjum wszystkich zdobytych ziem, które niegdyś należały do Cesarstwa.

    Podczas oblężenia Jerozolimy dowodził armią atakującą od północnego wschodu, był jednym z pierwszych krzyżowców, którzy wdarli się do miasta dnia 15 lipca 1099 roku co w efekcie zakończyło oblężenie Jerozolimy. Wtedy też narodziła się jego legenda. 22 lipca został wybrany na króla Jerozolimy (wybrany uprzednio Rajmund z Tuluzy nie zgodził się zostać królem) – odmówił przyjęcia tytułu króla i nazwał się Obrońcą Grobu Świętego (łacińskie Advocatus Sancti Sepulchri). W sierpniu 1099 rozbił siły egipskie pod Askalonem i brał udział w dalszych walkach z muzułmanami. Zmarł podczas oblężenia Hajfy, pochowano go w kościele Grobu Świętego w Jerozolimie.

Jego następcą, już z tytułem królewskim, został jego brat Baldwin z Boulogne o którym w kolejnej notatce.

.

Fragmenty utworów

Bonne ordre et belle sans faille

Mais ne me sied pas la bataille...

Mult soont prodhommes les Templiers

La se rendent les chevaliers

Qui ont le siecle assavouure

Et ont et veu et taste (vu et goute)

La ne fait pas bourse chacun

Mais c'est l'Ordre de chevalerie

A grand honneur en Syrie...*

 -----

Duiot de Provins

 Es weilt beim Graale immerdar

Von Rittern eine stolze Schar

Auf Burg Montsalvasch. Die Templeisen

Die kampfbereiten Degen heissen,

Die kuhngemut zu jeder Zeit

Zum Dienst des Graales steh'n bereit...**

-----

Wolfram von Eschenbach 

 „Le rage et la douleur se sont assises dans mon coeur a tel point que j'ose a peine demeurer en vie. Car on nous rabaisse la Croix que nous avons prise en l'honneur de Celui qui fut mis en Crox. Ni la Croix, ni la Loi ne valent plus rien pour nous, ni ne nous protegent contre les felons Turcs que Dieu maudit! Mais il semble, a ce qu'il parait, que Dieu veuille les maintenir a notre perte.(...)” ***

 -----

Templariusz Oliviea "Ira et Dolor"

*     *     * 

  

*Świetny zakon i zbrojny, bez skazy,

Ale niezbyt liczny do bitwy

I do tych mężów templariuszy

Wstępowali rycerze,

Którzy ten wiek naznaczyli,

Dużo widzieli i dużo przeżyli,

Chociaż bogactw się nie dorobili,

Ale taki był ten zakon rycerzy,

Duma i honor Syrii.

**Zawsze przy Graalu był rycerz dumny, zastęp na zamku Montsalvasch. Rycerzami Świątyni zwą się te gotowe do walki miecze, które śmiało stoją zawsze gotowe w służbie Graala.

***Wściekłość i ból zalały moje serce tak mocno, że pozostaję przy życiu. Bo oto poniżono nam Krzyż, wzięty przez nas przed przeniewierczymi Turkami, których oby Bóg przeklął. Lecz przeciwnie, wydaje się, że Bóg ich wspomaga na naszą zgubę.

Hugues de Payens - english version

Hugo de Payens - the first Grand Master of the Order

Hugo de Payens

Hugo de Payens , who was born in 1080 years in Troyes, died May 24, 1136 year. Originally known as the French crusader, who was on duty in the Holy Land. Between 1118 and 1136 years he was honorable Grand Master of the Knights Templar.

       
     Hugo de Payens, Hugues de Payns, came from the Champagne region. The village Payns   near Troyes. J ego family belonged to the vassals of the Counts of Champagne. He was the owner of Montigny-Lassage and estate near Tonnerre and the father of Theobald, who later also became a monk. His wife came from a family of de Montbard. She was a relative of St. Bernard and Andrew de Montbard. 

    Hugo de Payens took part in two crusades - in 1104 and 1114 years. On the other did not return remaining permanently in Palestine. It is understood that in 1118 years, along with eight other companions, the king of Jerusalem compatible - Baldwin II brings to life the Order of the Poor Knights of Christ and of the Temple of Solomon in Jerusalem, named after the Order of the Knights Templar. The second name may be derived from the Latin templum which we translate as a temple. has to do with the Temple of Solomon in the vicinity of which the Templars were given lodgings of Baldwin II, where he later was the headquarters of the Order, where religious divisions argued during operations in Palestine. From 1118 years also leads diplomatic missions to win the Order of contacts and connections throughout Europe at that time attracting new supporters and members of the Order.

   
      He took part in the Synod of Troyes in 1128 years, in which he outlined the objectives of the new order to obtain approval of the clergy and the allocation rules and religious dress. He then visited Normandy, England, Andegawenię and Provence, gaining the support of the kings and lords of the congregation, assuming the religious provinces and provide various origins and privileges. By 1130, he returned to the Holy Land, where he died.

Pergamin z Chinon

      Pergamin z Chinon - w skrócie, jest to dokument (protokół) z przesłuchania najwyższych dostojników Zakonu Rycerzy Świątyni - Templariuszy. Przesłuchanie odbyło się między 17 a 20 sierpnia 1308 roku nad Loarą w lochach tamtejszego zamku Chinon. Przewodniczyli mu trzej kardynałowie - wysłannicy papieża Klemensa V. Byli to Berengara Fredoli, Stefanusa i Landolfa. Przez 700 lat dokument uważany był za zaginiony. 

     Pergamin z Chinon zawiera efekty przesłuchania czterech Templariuszy: Raymbauda de Caron (preceptora Outremer), Hugona de Perraud (preceptora Francji), Geoffroya de Gonneville (preceptora Akwitani i Poitou) oraz Geoffroya de Charney (preceptora Normandii). Templariuszy uniewinniono od stawianych im zarzutów herezji o którą zostali oskarżeni przez Filipa IV Pięknego oraz inkwizycję, zostali uznani jednak winnymi wypierania się wiary. Prawdopodobnie zarzut ten był stawiany w oparciu o tajny obrzęd inicjacji tzw. „próbą przyjmowania nowicjuszy do zakonu”. Próba ta miała przygotowywać braci na "pozorne akty" wyparcia się wiary chrześcijańskiej, na wypadek trafienia do muzułmańskiej niewoli podczas krucjat. Ponadto, Świątynnicy twierdzili, że po zakończonym obrzędzie inicjacji, przystępowali do spowiedzi, by odpokutować pozorny akt wyparcia. Jak sami twierdzili - wypierali się ustami a nie sercem. 

     Warto wspomnieć, że początkowo papież Klemens V nie mógł podjąć ostatecznej decyzji. Z wahania wyprowadziło go dopiero przybycie na sobór w Vienne króla Filipa z oddziałem rycerzy - było to 20 marca 1312 roku. Decyzję o likwidacji Zakonu Templariuszy ogłoszono 3 kwietnia 1312 roku w katedrze św. Maurycego. "Papież siedział na swoim tronie po jednym boku mając króla Francji, a po drugiej jego syna - króla Nawarry. Papież Klemens odczytał treść swojej bulli "Vox in exscelso", która znosiła zakon. Słowa bulli zostały starannie dobrane tak aby odbiorcy dokumentu papieskiego nie odnieśli wrażenia, że była ona równoznaczna z potępieniem zakonu" - Arkadiusz Bednarczyk.* We wspomnianej wyżej bulli, papież przypominał, że wiele wspaniałych zakonów było rozwiązywanych za mniejsze występki nawet jeżeli nie obciążały one żadnego z członków tych zakonów. Papież podkreślił, że podjął tą decyzję nie bez goryczy i zasmucenia serca.  

     Papież likwidował zakon w sposób nieodwołalny, zabezpieczając także przyszłość swoich następców - decyzja papieża zabraniała pod karą ekskomuniki identyfikować się komukolwiek z Zakonem Templariuszy. Ustanowił go przedmiotem "wiekuistego zakazu, zabraniając wszystkim myśli o przyszłym wstąpieniu do rzeczonego zakonu, noszenia jego habitu oraz działania w charakterze templariusza".** Papież dodał w bulli, że ktokolwiek postąpi wbrew temu, co zostało zapisane, podlegać będzie karze ekskomuniki. 

     Pomimo, iż wysłannicy papiescy uwolnili Templariuszy od głównych zarzutów, to papież Klemens V nie cofnął decyzji o rozwiązaniu Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona. Nie zrehabilitowano także przywódcy Zakonu oraz innych wysokich rangą dostojników. Papież nie odwołał nakazu ścigania templariuszy, ani nie zaapelował do króla Francji o zwrot ich dóbr.

     Zdaniem historyków, Klemens V poświęcił Templariuszy, ze względu na układ jaki zawarł z francuskim królem, jeszcze przed wyborem na Stolicę Piotrową. Ów układ zapewniał Klemensowi V poparcie króla Francji przy wyborze na biskupa Rzymu a ten za wsparcie obiecał wydać Templariuszy Filipowi IV. 

     Pomimo, że Filip IV doprowadził do kasaty Zakonu a jego długi u Templariuszy zostały dzięki temu umorzone, co więcej wzbogacił się, przejmując ich dobra, to nie dane mu było cieszyć się długo swoim pozornym zwycięstwem.  Filip IV Piękny, zmarł zaledwie kilka miesięcy po śmierci Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy, Jakuba de Molay, co przypisano klątwie rzuconej na króla Francji i papieża przez Jacquesa de Molay tuż przed śmiercią na stosie.

     Dlaczego ów dokument zaginął? Prawdopodobnie w 1622 roku został źle skatalogowany, przez co pozostawał w ukryciu, wiedziano jednak o jego istnieniu. 13 września 2001 roku, podczas kwerendy został odnaleziony przez profesor Barbarę Frale w Tajnych Archiwach Watykanu. Pani profesor natknęła się na dokument podpisany przez kardynała Berengera Fredolę, który był najwyższym doradcą papieża podczas pontyfikatu Klemensa V. Wyniki prac pani profesor, zostały opublikowane w Journal of Medieval History w 2004 roku. Kopia dokumentu została opublikowana we włoskim czasopiśmie "Hera". 

     25 października 2007 roku, w Sali Synodalnej zostały udostępnione dokumenty z procesu Templariuszy. Sergio Pagano - Prefekt Tajnego Archiwum Watykańskiego oświadczył, że celem przedstawienia dokumentów „nie była żadna chęć uczczenia zakonu templariuszy, a tym bardziej jego rehabilitacji. Nasza rola ogranicza się do badań historycznych”. Tam też pojawił się Pergamin z Chinon. Został zaprezentowany pod tytułem Processus Contra Templarios. Kopia dokumentu, zdaniem ekspertów, wydana została z ogromną dokładnością, gdyż zawiera nawet wady samego pergaminu. Dokument wydano w nakładzie 799 sztuk. Liczba egzemplarzy, tego 300-stronicowego dokumentu jest niewielka, za to cena za jeden egzemplarz wynosiła 8377 dolarów.

Polecam również: http://www.templariusze.org/badania-forgione.php

*Arkadiusz Bednarczyk, Pergamin z Chinon, http://www.historycy.org/index.php?showtopic=48558;
 dostęp: 23 sierpnia 2013r.
** Ibidem.

Jacques de Molay

Jacques de Molay

 

 

 

Jacques de Molay urodzony ok. 1243, odszedł do domu Pana 18 marca 1314 w Paryżu po tzw. "procesie Templariuszy". Ostatni Wielki Mistrz Zakonu Templariuszy w latach 1293-1312.

 

    

      Jacques de Molay to ostatni z linii słynnych Wielkich Mistrzów Templariuszy, którzy zapisali się na kartach historii. Jego śmierć wiąże się z klątwą, którą rzucił na ówczesnego papieża oraz na króla Francji -Filipa IV. Nie wiadomo czy z powodu klątwy czy dziwnego zbiegu okoliczności, obaj panowie zmarli w odstępie około roku z okładem po spaleniu na stosie Jacquesa de Molay. 

     Został aresztowany na rozkaz Filipa IV Pięknego w tzw. "czarny piątek" 13 października 1307 roku wespół z innymi zakonnikami przebywającymi w tym czasie na terenie Francji.  Postawiony przed sądem, został oskarżony o herezje, stosowanie magii i czarów, homoseksualizm, dzieciobójstwo, wyrzeczenie się Chrystusa, bezczeszczenie krzyża, czczenie demona o imieniu Baphomet. Poddany torturą w twierdzy Temple przyznał się do zarzucanych mu czynów i został uznany winnym.  Gdy następnie odwołał swoje zeznania, Filip IV Piękny nakazał spalić go na stosie. Wyrok został wykonany w Paryżu 18 marca 1314.

     Stojąc w płomieniach, chwilę przed śmiercią, Jacques de Molay, odwołał swoje zeznania i jak głosi legenda rzucił przekleństwo na papieża Klemensa V i króla francuskiego Filipa IV Pięknego. Papież zmarł miesiąc później z powodu dyzenterii, natomiast w kilka miesięcy po spaleniu de Molay'a, Filip IV zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach. Pojawiają się również wersje, które mówią o otruciu i wypadku przy polowaniu. Klątwa mistrza templariuszy miała dotyczyć również potomków Filipa IV, aż do trzynastego pokolenia. 

Herb z tarczy Jacquesa de Molay

 

Templariusze - Rycerze Boga

Krótki film dokumentalny o działalności Zakonu Templariuszy. Warto się zapoznać, choć na niektóre informacje patrzyłbym przez palce.

Krótki wstęp do historii Zakonu (...). - Część IV.

   Czwarta już część zapoczątkowanego przeze mnie wątku historycznego o początkach Zakonu Templariuszy. Krótki wstęp ma na celu zapoznanie czytelników z ogólnym zarysem historycznym Zakonu Templariuszy oraz umiejscowieniem w odpowiednim miejscu i czasie opisywanych zdarzeń. Nieco później postaram się przedstawić bardzo szczegółowo historię Zakonu oraz możliwie głęboko rozwinąć najciekawsze wątki i zdarzenia. Po tym artykule znajdą tutaj Państwo informacje szczegółowe o historii Zakonu. Myślę, że o ile ten Krótki wstęp do historii Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona mógł zadowolić i nasycić przeciętnego odbiorcę, potrzebującego jedynie krótkiej odpowiedzi na pytanie "kim byli i co robili Templariusze", tutaj zakończy swoją wędrówkę w pełni usatysfakcjonowany. Jednak liczę, że w dalszą wędrówkę uda się ze mną garstka ludzi, którzy chcą rozwikłać zagadkę tych niezwykłych Soldatos del Dios - Żołnierzy Chrystusa.

     

 Historia Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie

 

     Zakon Templariuszy powstał w 1118 roku. Pierwszym Wielkim Mistrzem i jednocześnie założycielem był Hugo de Payens. Ostatnio dywagacje na temat krótkiej historii Zakonu zakończyłem w 1147 roku, pisząc o kolejnych nadaniach, jakie Zakon otrzymywał od licznych władców królestw czy mniejszych hrabstw. Powiedziałem także, że Zakon cieszył się rosnącym ciągle poparciem zarówno wśród władzy świeckiej jak również poddanym. Zajmowali się ochranianiem nie tylko ludności chrześcijańskiej ale też muzułmańskiej, co było pewnego rodzaju nowością w tamtym okresie. Nie wszyscy jednak podzielali optymizm i bardzo ciepłe uczucia żywione w stosunku do Zakonników. Duchowieństwo, zwłaszcza na terenach, gdzie Zakon otrzymywał nominację i wyjęcie spod jurysdykcji biskupiej bywało mocno zazdrosne, co musiało w efekcie doprowadzić do jakichś konfliktów na tej linii.

     Rok 1291 przynosi upadek Jerozolimy w efekcie czego Templariusze utracili swoją siedzibę. W tym samym roku przenoszą się na Cypr a następnie do Francji.

Filip IV Piękny

Jakub de Molay
- Wielki Mistrz Zakonu Templariuszy

     Pojawia się problem w momencie kiedy francuski król Filip IV Piękny zadłuża się u braci zakonnych na ogromną sumę. Chcąc odciąć się od spłaty długu, 13 października 1307 roku w piątek, uwięził członkówzakonu przebywających we Francji. Filip IV zarzucił Templariuszom, herezję, świętokradztwo, innowierstwo, czary, rozpustę, kult bożka Bafometa, odstępstwo od wiary oraz spiskowanie z Saracenami. Po procesie, trwającym do czerwca 1311 roku, będący pod wpływem królów Francji sobór w Vienne zdecydował o kasacie Zakonu Templariuszy. Majątki na terenie Francji zostały skonfiskowane a wielu

Templariuszy poniosło śmierć przez spalenie na stosie. Również Wielki Mistrz Jakub de Molay i 54 innych dostojników zakonnych.*

   

Papież Klemens V

     W 1312 roku (prawdopodobnie 3 kwietnia), papież Klemens V, pod naciskami Filipa VI Pięknego wydał bullę Vox in exscelso, którą zawiesił Zakon Templariuszy. Ostatecznie jednak Templariusze zostali uniewinnieni z zarzutów o herezję. Po zawieszeniu zakonu, jego dobra zostały przekazane Joannitom, poza dobrami przejętymi przez Filipa IV. Część majątku przejęli również lokalni władcy.

    

     W Portugalii pozwolono Rycerzom - Zakonnikom na utworzenie nowego zgromadzenia - Zakonu Rycerzy Chrystusa, który z czasem został przekształcony w świecki Zakon. Zakon odgrywał istotną rolę w Portugalii. Majątek zakonny był wykorzystywany do finansowania wypraw zamorskich, a jego członkowie brali udział w wielkich odkryciach geograficznych oraz przyczynili się do budowy imperium kolonialnego Portugalii. Do zakonu należeli znani z historii książę Henryk Żeglarz oraz król Portugalii Jan II. Na początku XVI w. zakon miał 454 komandorii w Portugalii, Afryce i Indiach.

     Stworzenie tego zakonu (Zakonu Rycerzy Chrystusa) było możliwe dzięki wyjątkowym stosunkom Templariuszy z władcami Portugalii. Wcześniej zakonnicy składali tam przysięgę na wierność królowi, co uzależniało Templariuszy od władzy królewskiej. Dzięki temu cieszyli się licznymi przywilejami i protekcją kolejnych władców Królestwa Portugalii. Podobnej sytuacji nie możemy jednak doszukiwać się w innych królestwach, gdzie Zakon nadal podlegał jedynie papieżowi. Aragoński majątek Zakonu Templariuszy został przekazany nowo utworzonemu Zakonowi Rycerzy z Montesy.    

     Nie wszędzie jednak kasata Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona przebiegła bezkonfliktowo i bezkrwawo. Zbrojny opór (jak na rycerzy przystało) stawili rycerze aragońscy i cypryjscy. Templariusze z Niemiec stawili się przed władzami świeckimi w pełnym rynsztunku bojowym, dzięki czemu uniknęli aresztowania.

     Liczebność Zakonu w kolejnych latach wahała się znacznie. Tuż przed upadkiem zakon liczył około 4500  zbrojnych, z czego 2000 przebywało we Francji a pozostałe 2500 poza jej granicami w różnych państwach i regionach. W skład Zakonu wchodziło około tysiąca dostojników - braci-rycerzy, postawionych najwyżej w hierarchii Zakonu. Pozostali bracia zakonni to bracia służebni, rzemieślnicy i kapelani-duchowni.

Tak w skrócie przedstawia się historia Zakonu  Templariuszy, Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie. W kolejnych artykułach przedstawię bardzo szczegółową wizję wydarzeń. Te wymienione tutaj w czterech częściach miały jedynie usystematyzować ogólną wiedzę oraz umiejscowić nam Templariuszy w miejscu i czasie.

* Pojawiają się spekulacje, czy na pewno wszyscy zakonnicy zginęli. Znana jest teoria wg której Templariusze zostali uprzedzeni o mającym nastąpić aresztowaniu i grupa konnych rycerzy w liczbie około 40 opuściła centralny ośrodek zakonny  udając się w nieznanym kierunku. Mogło by to wyjaśnić fakt, że po zajęciu majątków ziemskich Templariuszy nie odnaleziono ich skarbów, których miało być bardzo wiele i które miały doprowadzić do takiego czynu Filipa IV Pięknego, który potrzebował złota.

Robert de Craon z Andegawenii - drugi Wielki Mistrz Zakonu Templariuszy

 Robert de Craon z Andegawenii

     Robert de Craon z Andegawenii, następca po Hugo de Payens w roli Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy w latach 1136 - 1147. Wg źródeł zmarł 13 stycznia 1147 roku. Pochodził z Andegawenii lub Burgundii, nie ma wśród historyków czy badaczy tego okresu pełnej zgodności. Faktem bezspornym pozostaje jednak, że przed wyborem na wielkiego mistrza znany był również jako Robert Seneszal lub Robert z Burgundii. Należał do grona dziewięciu rycerzy - współorganizatorów Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie. Zdaniem historyków, wstąpienie do Zakonu było umotywowane zawodem miłosnym, którego doświadczył.

Innocenty II, papież

     Jako Wielki Mistrz Zakonu, zapisał się na kartach historii jako doskonały organizator, dyplomata a przede wszystkim strateg i człowiek czynu. Zdaniem współbraci cechowała go waleczność a ze źródeł wynika, że najprawdopodobniej to właśnie pod jego komendą, Templariusze Mam tutaj na uwadze bitwę pod Tekoa, która zakończyła się jednak klęską dla wojsk zakonnych. Dzięki zabiegom Roberta de Craon, w 1139 roku, papież Innocenty II wydał znaną i wzmiankowaną już przeze mnie bullę Omne datum optimum. Położyła ona podwaliny pod przyszłą potęgę zakonu – zapewniała znaczną niezależność zakonu od lokalnych władz kościelnych, podległość jedynie papieżowi, co było pewnego rodzaju zniewagą dla biskupów ziemskich zwolnienie z dziesięcin oraz wprowadzającą instytucję braci-kapelanów.

stoczyli jedną z pierwszych, ważniejszych bitew w Ziemi Świętej.

Krótki wstęp do historii Zakonu(...). - Cz. III

Trzecia zęść zapoczątkowanego wątku historycznego o początkach Zakonu Templariuszy. Krótki wstęp ma na celu zapoznanie czytelników z ogólnym zarysem historycznym Zakonu Templariuszy oraz umiejscowieniem w odpowiednim miejscu i czasie opisywanych zdarzeń. Nieco później postaram się przedstawić bardzo szczegółowo historię Zakonu oraz możliwie głęboko rozwinąć najciekawsze wątki i zdarzenia.

     Historia Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie

 

Tarcza Robertade Craon'a

     Trzeci już wątek naszej przygody w Ziemi Świętej i nie tylko, bo odwiedzamy również Europę, rozpocząć obiecałem od momentu śmierci Pierwszego Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy Hugona de Payens. Otóż, zgodnie z przekazem historyków, pierwszy wielki mistrz zmarł 24 maja 1136 roku po Chrystusie.  Jego następcą został wybrany Robert de Craon z Andegawenii. Już na początku swojej działalności udało mu się uzyskać u papieża szereg bulli i nadań dla Zakonu.  

    23 marca 1138 roku papież Innocenty II wydał bullę Omne Datum Optimum będącą podstawą przywilejów templariuszy. Owa bulla wprowadzała do Zakonu braci kapelanów, wyłączała Templariuszy spod władzy kościelnej poza papieską (w tym wyłączała ich spod jurysdykcji biskupów), oraz powierzył pełną odpowiedzialność za Zakon mistrzowi wespół z kapitułą Zakonną. Ponadto, papież Innocenty II wyłączył Templariuszy spod opłaty dziesięcin oraz upoważnił braci do budowy kaplic i kościołów wyłączonych spod jurysdykcji biskupów. 

Symbolika umieszczana na tarczy
rycerstwa z Andegawenii

        1144 rok przynosi bullę Milites Templi, która nadała Templariuszom prawo kwestowania raz do roku w każdym Kościele w tym również w okolicach obłożonych interdyktem. W tymże roku,  templariusze przyjęli do swego zacnego grona, będącego w agonii i obłożonego klątwą Gotfryda z Mandeville, hrabiego Essex. Umożliwiło to jego pochowanie w ziemi poświęconej i stanowiło wyraz ich szczególnego przywileju. 

Innocenty II, papież

   Militia Dei, bulla z 1145 roku, która informować miała biskupów o pozwoleniu wydanym Templariuszom na budowanie kaplic bez wcześniejszej zgody biskupa, na którego terenie owa kaplica miałaby powstać. Dwa lata później, w 1147 roku, papież Eugeniusz III nadał Templariuszom godło czerwonego krzyża na białych habitach. Symbol ów miał być znakiem permanentnej walki Zakonu przeciwko niewiernym. Zdarzenie owo miało miejsce podczas obrad kapituły generalnej Zakonu w Paryżu. Wszystkie wspomniane przywileje, nadania i immunitety, które uszczuplały kiesę duchowieństwa a przede wszystkim obniżały znaczenie biskupów, podnosiły ogólny poziom niechęci do Templariuszy.

     

     Nowe bractwo zakonne cieszyło się rosnącym poparciem wśród ludności państwa Franków, które rozrastając się i pozostając nadal państwem "kolonialnym", potrzebowało swoistego rodzaju "policji", która zajęła by się utrzymaniem wewnętrznego bezpieczeństwa i stabilności Państwa. Templariusze jako silnie zorganizowana i zmilitaryzowana formacja nadawała się idealnie do tego celu. Zadaniem zakonników, stało się między innymi patrolowanie dróg czy zwalczanie oporu ludności lokalnej zarówno chrześcijańskiej jak i muzułmańskiej. Dzięki temu zabiegowi militarno - politycznemu, kolejni władcy francuscy, mogli spokojnie wykorzystywać swoje wojska w innych regionach a dzięki temu rosło poparcie, uznanie i szacunek dla Zakonu Templariuszy. 

    

Krótki wstęp do historii Zakonu (...). - Część II.

     Druga część zapoczątkowanego wątku historycznego o początkach Zakonu Templariuszy. Krótki wstęp ma na celu zapoznanie czytelników z ogólnym zarysem historycznym Zakonu Templariuszy oraz umiejscowieniem w odpowiednim miejscu i czasie opisywanych zdarzeń. Nieco później postaram się przedstawić bardzo szczegółowo historię Zakonu oraz możliwie głęboko rozwinąć najciekawsze wątki i zdarzenia.

     Historia Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie

     Wspomniałem wcześniej, że Templariusze otrzymali własną Regułę Zakonną w 1128 roku. Poza Regułą otrzymali również coś równie cennego, nie tyle z duchowego punktu widzenia, ale przede wszystkim z materialnego. 19 marca 1128 roku, z nadania Teresy, królowej Portugalii ziemię i zamek Soure nad Mondego. Miało to znaczenie szczególnie istotne również dla królestwa Portugalii. Zamek był ulokowany na południowej granicy królestwa i spełniał strategiczną rolę obronną przed Maurami z południa. Moim zdaniem, nadanie właśnie tego zamku nie było przypadkowe. Teresa - znając regułę Templariuszy - liczyła zapewne na obronę i utrzymanie południowych ziem królestwa przez Zakon. Rycerze natomiast mieli jeden z pierwszych istotniejszych przyczółków by rozwijać się w Europie. Warto wspomnieć, że o ile ziemia nadana Zakonowi była wartościowa, o tyle twierdza zapewniała im większą wartość bojową. Łatwiej jest przecież bronić twierdzy, lub bronić się na murach niż stawiać czoła wrogowi w otwartym polu.

      Tego samego roku Hugo de Payens zakłada prowincję angielską ze Starą Świątynią w Holborn jako ośrodkiem. Nie bez odzewu pozostają również inni władcy europejscy. Ze źródeł wynika, że syn kasztelana Gotfryd z Saint - Omer uzyskał od hrabiego Flandrii, Wilhelma Clitona znaczne darowizny na rzecz Zakonu. 

Rajmund Berengar III

     Kolejne lata przyniosą Zakonowi Templariuszy kolejne darowizny, nadania a przede wszystkim znakomitych współbraci. 14 lipca 1130 roku śluby zakonne złożył Rajmund Berengar III, hrabia Barcelony i Prowansji. Zaoferował on Templariuszom zamek Granena na granicy marchii saraceńskiej. Król Portugalii - Alfons, obdarzył zakonników nadaniem puszczy Cera. Wszak pozostawała ona wówczas w rękach Saracenów, jednak Templariusze stosunkowo szybko wyzwolili ten region i założyli tam Coimbrę, Ega i Rodin, które zostały podporządkowane papieżowi bez pośrednictwa biskupów.  

     Rok 1131 był niefortunny dla Alfonsa I, króla Aragonii.  Podczas oblężenia Burgos, zostawił on w testamencie 1/3 swojego królestwa Templariuszom. W 1134 po śmierci Alfonsa I, testament został jednak unieważniony przez poddanych. Mieszkańcu królestwa nie mogli pogodzić się z myślą o oddaniu tak ogromnego obszaru dla Zakonników. Zdecydowano, że nowym prawowitym następcą tronu będzie brat zmarłego króla - don Ramiro, biskup obleganego 3 lata wcześniej Burgos. Templariusze nie wzięli udziału w walkach o sukcesję po zmarłym królu, jakie wybuchły po unieważnieniu testamentu. 

Coimbra - widok od strony Mondego

     W 1132 roku, Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie, otrzymał kolejne nadania. Armengola, hrabiego Urgel otrzymali zamek Barbara. W 1134 roku od arcybiskupa Toledo otrzymali twierdzę saraceńską Calatrava, zdobytą przez Alfonsa króla Kastylii i Aragonii. W kwietniu tego samego roku otrzymali obietnicę pomocy w obronie Graneny z rąk hrabiego barcelony - Rajmunda Berengara IV.

Kolejny wątek rozpocznę od śmierci Pierwszego Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy - Hugona de Payens.

Pieczęć Zakonu Templariuszy (Napis głosi: Sigillum Militum Xpisti - Pieczęć Żołnierzy Chrystusa)

 źródło: http://images.wikia.com/history/pl/images/b/ba/Piecz%C4%99%C4%87_Templariuszy.jpg

Hugo de Payens - pierwszy Wielki Mistrz Zakonu

Hugo de Payens

Hugo de Payens, urodzony w 1080 roku w Troyes, zmarł 24 maja 1136 roku. Początkowo znany jako francuski krzyżowiec, który pełnił służbę w Ziemi Świętej. Między 1118 a 1136 roku pełnił zaszczytną funkcję Wielkiego Mistrza Zakonu Templariuszy.

       
     Hugo de Payens, Hugues de Payns, pochodził z Szampanii. Z miejscowości Payns  koło Troyes. Jego rodzina należała do wasali hrabiów Szampanii. Był właścicielem Montigny-Lassage i majątku ziemskiego w okolicach Tonnerre oraz ojcem Tybalda, który później również został zakonnikiem. Jego żona pochodziła z rodu de Montbard. Była krewną św. Bernarda oraz Andrzeja de Montbard. 

     Hugo de Payens brał udział w dwóch wyprawach krzyżowych – w 1104 i 1114 roku. Z drugiej nie powrócił pozostając na stałe w Palestynie. Przyjmuje się, że w 1118 roku wraz z pozostałymi ośmioma towarzyszami, za zgodną króla Jerozolimy – Baldwina II, powołuje do życia Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie, nazwany później Zakonem Templariuszy. Druga nazwa może pochodzić od łacińskiego templum co tłumaczymy jako świątynia. Ma to związek ze Świątynią Salomona w pobliżu której Templariusze otrzymali kwatery od Baldwina II, gdzie później znajdowała się kwatera główna Zakonu, skąd dowodzono oddziałami zakonnymi podczas działań w Palestynie. Od 1118 roku prowadzi również misje dyplomatyczne, by pozyskać dla Zakonu kontakty i koneksje na terenie całej ówczesnej Europy pozyskując sympatyków i nowych członków Zakonu.

Jakub de Molay

    
 
      Uczestniczył w synodzie w Troyes w 1128 roku, na którym przedstawił cele nowego zakonu, uzyskując akceptację duchowieństwa oraz przyznanie reguły i stroju zakonnego. Następnie odwiedził Normandię, Anglię, Andegawenię i Prowansję, zyskując poparcie królów i możnowładców dla zgromadzenia, zakładając prowincje zakonne i uzyskując liczne nadania i przywileje. Około 1130 roku powrócił do Ziemi Świętej, gdzie zmarł.

Krótki wstęp do historii Zakonu (...). Część I.

 Pierwsza część wprowadzająca do bardzo ogólnego wątku dotykającego zaledwie historii Zakonu.Krótki wstęp ma na celu zapoznanie czytelników z ogólnym zarysem historycznym Zakonu Templariuszy oraz umiejscowieniem w odpowiednim miejscu i czasie opisywanych zdarzeń. Nieco później postaram się przedstawić bardzo szczegółowo historię Zakonu oraz możliwie głęboko rozwinąć najciekawsze wątki i zdarzenia.


Templariusze czyli Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie

 

Fratres Militiae Templi, Pauperes Commilitones Christi Templique Salomonis

Nazwa „Templariusze” pochodzi od łacińskiego słowa templum oznaczającego świątynię. Konkretnie chodziło tutaj o nazwę Świątyni Salomona w Jerozolimie w pobliżu której stacjonował Zakon.

     Pojawiają się róże głosy historyków co do początkowej daty powstania zakonu. Graniczne daty roczne oscylują między 1118 a 1120 rokiem po Chrystusie.  Na potrzeby mojej pracy przyjmę datę najwcześniejszą tj. rok 1118 za początek powstania zakonu, kiedy to Hugo de Payens, rycerz z Szampanii i jego towarzysze,  Godfryd de Saint-Omer, Godfryd d’Eygorande, Nicolas de Neuvic, Jean d’Ussel, Jean de Meymac i Pierre d’Orlean złożyli śluby ubóstwa, czystości, posłuszeństwa oraz walki za wiarę przed Gormondem de Picquigny, ówczesnym patriarchą Jerozolimy. Rycerze składali śluby wg reguły cysterskiej - św. Bernarda z Clairvaux.

   Początkowo rycerze-zakonnicy zobowiązali się strzec pielgrzymów w Ziemi Świętej oraz chronić szlaki pielgrzymkowe. Na potrzeby swojej organizacji w 1120 roku otrzymują od króla Jerozolimy, Baldwina II przebudowany na kościół, były meczet Al – Aksa, stojący na wzgórzu świątynnym, wraz z częścią wznoszącego się w pobliżu pałacu, który stał się ich kwaterą główną.

     W roku 1129 zwołany został synod w Troyes. Przewodzili mu kardynał legat Mateusz d’Albano
i Bernard z Clairvaux. Dla Zakonu było to niezwykle podniosłe wydarzenie.  Oficjalnie konstytuowali się jako Zakon oraz otrzymali Regułę Zakonną. Krótkie Memento Finis (łac., Pamiętaj o końcu) stało się mottem zakonu, chociaż z Templariuszami wiążemy wiele zawołań czy sentencji.

     Reguła Zakonna przyjęta w 1128 roku, wzorowana na regule Zakonu Cystersów, wkrótce zyskała statut reguły wzorcowej, doskonałej i pożądanej przez inne bractwa. Zawierająca około 72 artykułów, Reguła Zakonna obejmowała obowiązki i zasady religijne i wojskowe braci – wojowników (Fratres Milities). Przepisy zawarte w Regule mówiły także o porządku dnia braci zakonnych oraz o ich dobrach doczesnych a także hierachi w zakonie i regułach posłuszeństwa. Papież Eugeniusz III  uczestnicząc w kapitule generalnej w Paryżu, nadał braciom w 1147 roku godło. Symbolem Templariuszy stał się ośmiokątny czerwony krzyż – symbol męczeństwa, zwykle noszony przez braci – rycerzy na białym habicie. W tym samym czasie przeprowadzono reformę reguły zakonnej – między innymi odstąpiono od zasady nowicjatu, oraz przełożono treść samej Reguły Zakonnej na język francuski, co znacznie ułatwiło jej naukę a tym samym poszerzyło liczbę potencjalnych kandydatów na rycerzy – wojowników.

Tak, w telegraficznym skrócie rysują się początki Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona w Jerozolimie.